THOÁI HÓA KHỚP TỪ KIẾN THỨC ĐẾN HÀNH ĐỘNG (PHẦN 1)
Hầu hết chúng ta đều nghĩ THOÁI HÓA KHỚP là bệnh lý của người cao tuổi, nhưng hiện nay bệnh thoái hoá khớp ngày càng trở nên phổ biến ở người trung niên, kể cả ở những người trẻ tuổi.
Ở Việt nam, người bệnh thường đến các cơ sở y tế lúc đã đau đớn nhiều, khớp biến dạng, hoặc bị nhiều tác dụng phụ của việc dùng thuốc giảm đau không đúng cách và kéo dài như viêm loét dạ dày, loãng xương, suy tuyến thượng thận, … mà không ngay hề biết rằng có thể ngăn ngừa, làm chậm diễn tiến bệnh từ những giai đoạn sớm, mang lại hiệu quả rất cao.
THOÁI HÓA KHỚP LÀ GÌ?
Là tổn thương bào mòn lớp sụn phủ trên bề mặt khớp, qua thời gian dài sẽ dẫn đến các biến đổi trong khớp như mọc gai xương, hẹp khe khớp, viêm bao hoạt dịch khớp… Bệnh không gây nguy hiểm tính mạng nhưng diễn tiến âm thầm, gây ra tình trạng ĐAU dai dẳng tăng dần và mất dần các chức năng hoạt động của khớp, kết cục là gây tàn phế, suy giảm nặng nề chất lượng cuộc sống.
VỊ TRÍ: thường gặp nhất là khớp gối, khớp háng.
AI CÓ NGUY CƠ ?
- Tuổi càng cao thì nguy cơ thoái hoá khớp càng tăng, tăng cao rõ rệt ở người trên 50 tuổi.
- Nữ giới có nguy cơ cao hơn do thường có các vấn đề thiếu canxi, thiếu vitamin, các khoáng chất và loãng xương do chế độ dinh dưỡng kém khi mang thai, tác động của mãn kinh…
- Lối sống: Những người đi lại quá nhiều, thường xuyên có các hoạt động xấu cho khớp như leo cầu thang, đường dốc, đi giày cao gót, bưng vác nặng, ngồi xổm ….
- Những người đã từng bị chấn thương hoặc phẫu thuật khớp
- Thừa cân, béo phì là làm tăng áp lực đè lên khớp
- Yếu và teo cơ quanh khớp làm giảm khả năng hấp thụ lực, bảo vệ gối vững chắc.
- Di truyền: 40 - 70% người mắc bệnh thoái hóa khớp có liên quan đến di truyền.
LÀM SAO NHẬN BIẾT Bị THOÁI HOÁ KHỚP?
- Đau khớp: Đau âm ỉ, tăng khi hoạt động, giảm khi nghỉ ngơi.
- Cứng khớp: thường xảy ra khi nghỉ ngơi, thường nặng hơn vào buổi sáng, có thể mất đi sau vài phút đến hơn 1 giờ sau khi xoa bóp, khởi động khớp.
- Viêm khớp, tràn dịch khớp: sưng nóng đỏ vùng khớp.
- Dấu lục cục trong khớp, khớp lỏng lẻo, biến dạng khớp.
- Giảm khả năng cử động khớp, hạn chế đi lại, vận động
- Teo yếu cơ, thường xuyên chuột rút cơ quanh khớp.
- X-quang: hình ảnh gai xương, hẹp khe khớp, vẹo trục khớp, tiêu xương, loãng xương…
THOÁI HÓA KHỚP GẶM NHẤM BẠN RA SAO? Thoái hoá khớp TÁC ĐỘNG QUA LẠI lên tất cả các khía cạnh trong cuộc sống của người bệnh: _ Cơ thể: gây ra các triệu chứng khó chịu như sưng đau kéo dài, cứng khớp, biến dạng khớp, giảm khả năng đi lại… _ Tâm lý: lo lắng về bệnh, buồn bã, dễ cáu gắt vì phải chịu đựng đau đớn dai dẳng, mặc cảm phụ thuộc con cháu về kinh tế và trợ giúp sinh hoạt hàng ngày, mất niềm tin trong việc điều trị… _ Xã hội: giảm hiệu quả công việc, giảm hoạt động trong gia đình và xã hội, trở nên phụ thuộc người thân và xã hội (xe lăn, gậy, người chăm sóc, chi phí điều trị…), ảnh hưởng nặng nề đến chất lượng cuộc sống.
BÍ QUYẾT ĐIỀU TRỊ THOÁI HÓA KHỚP HIỆU QUẢ
Điều trị thoái hoá khớp được chia theo các giai đoạn: _ Giai đoạn SỚM (thoái hóa khớp nhẹ) đau không liên tục, đau ảnh hưởng ít đến khả năng vận động khớp và chất lượng cuộc sống. Điều trị trong giai đoạn này là điều chỉnh chế độ sinh hoạt, giảm cân, tập luyện thể dục phù hợp. _ Giai đoạn MUỘN (thoái hóa khớp trung bình đến nặng) đau kéo dài, ảnh hưởng đến khả năng đi lại, làm suy giảm chức năng khớp, các hoạt động hàng ngày và chất lượng cuộc sống. Giai đoạn này cần được điều trị bằng các thuốc uống, thuốc thoa giảm đau, tiêm thuốc vào khớp theo chỉ định của bác sĩ, kèm theo tập vận động trị liệu, tư vấn sử dụng các dụng cụ hỗ trợ khớp. Biện pháp hiệu quả đối với người bị thoái hoá khớp nặng là thay khớp. Trong đó TẬP LUYỆN ĐÚNG CÁCH, GIẢM CÂN VÀ CHẾ ĐỘ ĂN LÀNH MẠNH đã được chứng minh là nhân tố cốt lõi trong phác đồ điều trị, và được khuyến cáo cho tất cả bệnh nhân ở MỌI GIAI ĐOẠN BỆNH: _ Tập luyện: là cách an toàn và hiệu quả, tốn kém ít chi phí, giúp định hướng những thay đổi tích cực trong khớp và làm chậm quá trình thoái hoá khớp. _ Giảm cân: giúp giảm tải lên khớp, có thể làm chậm quá trình thoái hoá khớp và giảm đau. Kiểm soát cân nặng, theo dõi trị số BMI. _ Chế độ ăn cân bằng giúp cung cấp đầy đủ dưỡng chất, vitamin khoáng chất để duy trì chất lượng xương, dây chằng, và cơ bắp. Tôi mong rằng những bạn đọc kiên nhẫn xem đến cuối bài đã hiểu hơn về Thoái hóa khớp, hẹn gặp các bạn trong bài viết tiếp theo hướng dẫn về " BÀI TẬP HIỆU QUẢ CHO THOÁI HÓA KHỚP".